ศูนย์ข้อมูลโควิด-19: วัคซีนซิโนฟาร์ม (Sinopharm COVID-19 Vaccine/ BIBP)

[siritidaphon]

ศูนย์ข้อมูลโควิด-19: วัคซีนซิโนฟาร์ม (Sinopharm COVID-19 Vaccine/ BIBP)

วัคซีนซิโนฟาร์ม (Sinopharm COVID-19 Vaccine) หรือที่รู้จักกันในอีกชื่อวัคซีน BIBP เป็นวัคซีนที่ใช้ป้องกันโรคโควิด-19 (COVID-19) ผลิตมาจากเชื้อไวรัสก่อโรคที่ถูกเพาะเลี้ยงและทำให้ตายในห้องปฏิบัติการ โดยจะฉีดทั้งหมด 2 เข็ม เพื่อกระตุ้นภูมิต้านทานร่างกายต่อเชื้อไวรัส แต่ยังไม่มีข้อมูลพอจะบอกได้ว่า ช่วยลดการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสหรือไม่ จึงต้องป้องกันตัวเองด้วยวิธีอื่น ๆ ร่วมด้วย

วัคซีนซิโนฟาร์มที่ใช้ในประเทศไทยจะผลิตโดยบริษัท Beijing Institute of Biologica l Products (BIBP) จากกรุงปักกิ่ง ประเทศจีน โดยใช้ชื่อทางการค้าว่า COVILO ในปัจจุบันวัคซีนชนิดนี้ได้รับอนุญาตให้ใช้ในกรณีฉุกเฉินจากองค์การอนามัยโลก (WHO) รวมทั้งผ่านการขึ้นทะเบียนจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ของไทย

*บทความนี้จะเรียกวัคซีน BIBP แทนเป็นวัคซีนซิโนฟาร์ม*

วัคซีนซิโนฟาร์ม
เกี่ยวกับวัคซีน ซิโนฟาร์ม
กลุ่มยา    วัคซีนป้องกันโรค
ประเภทยา    ยาตามใบสั่งแพทย์
สรรพคุณ    ป้องกันโรคโควิด-19
กลุ่มผู้ป่วย    ผู้ที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไป
รูปแบบของยา    ยาฉีด

การใช้ยาในหญิงตั้งครรภ์และผู้ให้นมบุตร    ยังไม่มีการระบุหมวดหมู่สำหรับการใช้ยาในหญิงตั้งครรภ์และผู้ให้นมบุตร เนื่องจากยังไม่มีการศึกษาทดลองในมนุษย์และสัตว์ที่เพียงพอ จึงควรใช้วัคซีนเมื่อพิจารณาแล้วว่า มีประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นต่อทารกในครรภ์และทารกแรกเกิด
คำเตือนในการฉีดวัคซีนซิโนฟาร์ม

เพื่อให้เกิดความปลอดภัยในการฉีดวัคซีนซิโนฟาร์ม ผู้ป่วยควรระมัดระวังและปฏิบัติตามคำแนะนำดังนี้

    ผู้ที่มีประวัติแพ้วัคซีนซิโนฟาร์มหรือส่วนผสมของวัคซีนชนิดนี้ เช่น ไดโซเดียมไฮโดรเจนฟอสเฟต โซเดียมคลอไรด์ โซเดียมไดไฮโดรเจนฟอสเฟต หรืออลูมิเนียมไฮดรอกไซด์ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อน
    ผู้ที่มีปฏิกิริยาการแพ้หลังฉีดวัคซีนเข็มแรกควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันที
    แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนการฉีดวัคซีนหากผู้ป่วยรู้สึกเครียดหรือวิตกกังวล ตัวเองและคนในครอบครัวมีประวัติทางสุขภาพ อาทิ โรคเบาหวา น อาการชัก โรคลมชัก กลุ่มอาการทางสมอง เลือดมีการแข็งตัวผิดปกติ ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ หรือภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง
    ผู้ที่มีไข้สูงกว่า 38.5 องศาเซลเซียส ควรเลี่อนการฉีดวัคซีนไปก่อนจนกว่าไข้จะลดลงเป็นปกติ
    ผู้ป่วยที่กำลังตั้งครรภ์ วางแผนจะตั้งครรภ์ สงสัยว่ากำลังตั้งครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตรควรปรึกษาแพทย์ก่อนการฉีดวัคซีน เพื่อความปลอดภัยต่อคุณแม่และทารก
    ผู้ที่มีอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป ควรปรึกษาแพทย์ก่อนการฉีดวัคซีนซิโนฟาร์มเสมอ เนื่องจากข้อมูลด้านความปลอดภัยและประสิทธิภาพในกลุ่มผู้สูงอายุยังมีไม่เพียงพอ


ปริมาณการฉีดวัคซีนซิโนฟาร์ม

การฉีดวัคซีนซิโนฟาร์มเพื่อป้องกันโรคโควิด-19 จะฉีดทั้งหมด 2 เข็ม โดยจะให้ฉีดครั้งละ 1 เข็ม ในปริมาณ 0.5 มิลลิตร เข้าที่กล้ามเนื้อบริเวณต้นแขน และเว้นระยะเวลาในการฉีดประมาณ 21–28 วัน ก่อนฉีดเข็มที่ 2 ซึ่งแนะนำให้เป็นวัคซีนซิโนฟาร์มเช่นเดียวกันกับเข็มแรก 

การฉีดวัคซีนซิโนฟาร์ม

วัคซีนซิโนฟาร์มจะฉีดโดยแพทย์ พยาบาล หรือบุคลากรทางการแพทย์เท่านั้น ผู้ป่วยควรปฏิบัติตามคำแนะนำทั้งก่อนและหลังการฉีดวัคซีนของเจ้าหน้าที่อย่างเคร่งครัด โดยหลังจากฉีดวัคซีนเสร็จแล้ว เจ้าหน้าที่จะให้ผู้ป่วยสังเกตอาการประมาณ 15–30 นาที แล้วจึงกลับไปพักผ่อนที่บ้านได้

ทั้งนี้ ผู้ป่วยควรไปฉีดวัคซีนตามนัดหมายให้ครบทุกเข็ม เพื่อให้ได้รับประสิทธิภาพสูงสุด ในกรณีที่ไม่สามารถไปตามนัดหมายหรือลืมไปฉีดวัคซีนตามเวลาที่กำหนดควรแจ้งให้แพทย์ทราบ เพื่อทำการนัดหมายอีกครั้ง


ผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนซิโนฟาร์ม

ผู้ป่วยมักมีผลข้างเคียงเล็กน้อยถึงปานกลาง มักจะพบอาการปวดบริเวณที่ฉีดยา มีไข้ อ่อนเพลีย อีกทั้งยังอาจมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ปวดกล้ามเนื้อหรือข้อต่อ ไอ หายใจลำบา ก คลื่นไส้ ท้องเสีย อาการคันอย่างรุนแรง เป็นต้น

นอกจากนี้ ผู้ป่วยอาจมีอาการเวียนศีรษะ เบื่ออาหาร อาเจียน กลืนลำบาก มีปัญหาในการนอนหลับ คัดจมูก คอแห้ง ใจสั่น หนาวสั่น สูญเสียการรับรส ปวดหู ปัญหาความดันโลหิต หรือกลั้นปัสสาวะไม่ได้ แต่มักพบได้น้อยหรือน้อยมาก

ทั้งนี้ มีรายงานการพบผลข้างเคียงที่รุนแรง แต่พบได้น้อยมาก เช่น คลื่นไส้หรืออาเจียนรุนแรง และปัญหาทางระบบประสาทอย่าง โรคปลอกปร ะสาทเสื่อมแข็งหรือสมองและไขสันหลังอักเสบเฉียบพลัน แต่ยังไม่อาจสรุปได้ว่าเป็นผลมาจากวัคซีนซิโนฟาร์มจริงหรือไม่

อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยมักจะได้รับการดูแลจากบุคลากรทางการแพทย์อย่างรวดเร็ว เนื่องจากผลข้างเคียงเหล่านี้อาจปรากฏขึ้นมาภายในเวลาไม่กี่นาทีหรือไม่กี่ชั่วโมงหลังการฉีดวัคซีน ในกรณีที่พบอาการแพ้หรือความผิดปกติอื่นใดนอกเหนือจากที่กล่าวมาในภายหลัง ควรแจ้งให้แพทย์หรือเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องทราบโดยด่วน